Cua ăn trộm dừa
Cua dừa chỉ lớn bằng một bàn chân mà mạnh kinh khủng. Dù cây dừa cao và thẳng đứng như thế nào, nó vẫn leo lên, tụt xuống một cách dễ dàng – ảnh: Mila Zinkova
Hồ Sĩ Viêm
Cua, nói đến cua phần lớn chúng ta đều cho rằng, đó là một con vật tầm thường, quá quen thuộc, nào có gì là lạ! Nhưng, các bạn có biết, càng tìm hiểu, càng nghiên cứu về cua, các nhà bác học càng tìm thấy nhiều sự lạ, nhiều vấn đề thật kỳ bí. Họ bỏ ra rất nhiều thời giờ, suy nghĩ đến nát óc, vẫn như đi trong đêm tối, quờ quạng trong mịt mù đen thẳm, cố tìm lấy một tia sáng, dù nhỏ như đốm sáng một thẻ nhang, vẫn thất vọng và hoài công. Con người càng nhận ra sự huyền diệu của Tạo Hóa thật vô lường.
Một cuộc thử nghiệm thật độc ác
Cách đây vài ba thập niên, có một nhà bác học, vì tinh thần yêu khoa học quá mạnh mẽ, ông đã thử nghiệm một cuộc nghiên cứu về cua, kể ra cũng ác độc đáng bị lên án bởi Hội “Bảo vệ Thú vật”, nhưng ông đã thành công, vì gợi được sự chú ý của các nhà khoa học thế giới để họ chú tâm về việc này, hầu tìm kiếm một phương cách nào giúp nhân loại khỏi bị cảnh cụt chân, phải chống nạng. Hôm ấy, ông cho đốt một lò than hồng, rồi trong khi lửa đang phừng phực cháy, ông ném một con cua lên trên đống than. Vừa chạm lửa, con cua nhẩy bổng lên, nhưng chỉ có thân mình nó bay lên, còn cả mười chân của nó nằm lại, co quắp, run rẩy và chịu bị cháy đen trên đống than hồng. Lúc ấy, nhà khoa học vội lấy một chiếc vợt đỡ lấy thân cua và cho vào một chiếc hồ nuôi nấng lại tử tế. Cua không còn càng để đưa thức ăn vào miệng nữa, ông phải cử người luôn luôn túc trực săn sóc và cho cua ăn. Lạ lùng thay, nqày tháng trôi qua, từ những lỗ hổng của 5 cặp chân bị mất, từ từ mọc ra những chân y hệt những chân trước kia. Cặp chân cuối mái chèo, cặp càng đầu tiên và 3 cặp chân giữa đều đúng như trước, không hề sai chạy hoặc khác biệt. Cua đã có một tính chất đặc biệt là nếu bị mất chân, thì một chân khác sẽ mọc lên thay thế. Tính chất đó, con người không có.
Chúng ta đều biết, thân thể loài người thứ gì cắt đi có thể mọc lại được, chỉ có lông, tóc và móng tay, móng chân. Với nền khoa học tân tiến hiện tại, người ta đã từng ghép lại được những cánh tay, cẳng chân và cả của quí của người đàn ông do bà vợ ghen cắt cái phụp. Nhưng các bộ phận đó phải còn mới và vết đứt tương đối phải ngọt, không bầm dập quá nhiều. Còn những người lính bị cụt chân ngoài mặt trận, để “Trở về trên đôi nạng gỗ”, thì vĩnh viễn người tình và ngay cả anh nữa cũng không bao giờ còn nhìn thấy, sờ được khúc chân yêu quí đã mất đó nữa. Các bạn hãy tưởng tượng một ngày nào đó, nếu các nhà bác học cố gắng nghiên cứu tìm được được rành rõ đặc ân mà Tạo hóa dành cho loài cua, để áp dụng cho người, thì hạnh phúc cho nhân loại biết bao nhiêu. Hiện nay trên toàn thế giới, tuy chưa có thống kê chính thức, nhưng người ta đoán có cả triệu người bị cụt tay cụt chân vì chiến tranh, hoặc vì những tai nạn.
Các giống cua đủ mọi cỡ
Cua là loại giáp xác, tức có vỏ cứng bọc bên ngoài. Khác với loài người, xương giúp cho thân thể cứng cáp mọc bên trong, trong khi đó, loài giáp xác, xương bọc bên ngoài. Giáp xác có cái lợi, là da thịt mềm không tiếp xúc với bên ngoài, mà được vỏ cứng che chở, nên xông pha gai góc, đụng ghềnh, cọ đá, da thịt không xây xát. Nhưng ngược lại cũng có bất tiện, là lớn dần lên, da thịt nẩy nở lớn theo, nhưng vỏ cứng bên ngoài vẫn giữ nguyên hình dáng, nên cua buộc phải bỏ đi cái vỏ cũ, phải làm nứt chiếc vỏ và chui ra. Lúc đó thân thể mềm rệu lộ ra ngoài, không gì che chở, nên dễ bị các con khác bắt ăn thịt mà không thể chống cự nổi. Thời gian đó, ta gọi là cua lột và cua phải trốn chui, trốn nhủi trong hang hốc và dưới tảng đá, thì mới bảo toàn được tính mạng. Trong cuộc đời, cua phải lột vỏ đến 5, 7 lần.
Loại Cua Nhện khổng lồ tại Nhật là loại lớn nhất. Chân lều khều của nó đo từ đầu mút này đến đầu mút nọ dài tới 3 mét rưỡi – ảnh: Chris Gladis/MShades
Cua có tất cả đến 4.500 loại và đủ cỡ nhỏ lớn. Nhỏ nhất là loại cua Hạt đậu, tức nó nhỏ như một hạt đậu đen, chỉ dài bằng 1/4 inch và thường sống ngay trong bụng các con nghêu và sò. Giống cua nhỏ này hình như quá nhút nhát, chúng sợ hết tất cả sinh vật trong cái thế giới quá mênh mông của biển và tưởng tượng tất cả đó là những kẻ thù. Do vậy, chúng cảm thấy nơi trú ẩn an toàn nhất chỉ là chui vào sống trong bụng sò, nghêu, và nhờ những làn nước chui qua miệng sò mang lại thức ăn cho chúng. Tuy nhiên chúng không phải hoàn toàn là giống ký sinh trùng, tức chỉ ăn bám, mà không giúp đỡ gì cho ân nhân mình. Một vài nhà khoa học đưa ra ý kiến rằng, cua đã gíúp nghêu sò bằng cách loại trừ những sinh vật có hại lọt vào bụng nghêu sò để phá hoại, đồng thời còn dùng càng nhẹ đập vào nhau, để cho sò ngậm miệng lại một khi cua thấy có biến động sắp xẩy tới. Trong khi đó loại cua lớn nhất là loại Cua Nhện khổng lồ tại Nhật Bản. Loại này thân hình tròn trái soan có bề ngang 12 inch và bề dài 18 inch. Còn 10 chân của nó thật khủng khiếp, dài kinh khủng, nếu đo từ đầu mút chân đầu đến đầu mút chân cuối, thì số đo là 12 bộ, tức khoảng 3 mét rưỡi. Đối với nhân loại, cua rất quan trọng vì chúng là một giống cung cấp thực phẩm cho loài người. Chỉ riêng tại Hoa Kỳ, hàng năm cua đã cung cấp tới trên 100 triệu pound thịt cua, hoặc được bán tươi sống, hoặc luộc chín, đóng hộp, hoặc ướp lạnh. Các loại cua, ngoài loại thông thường, còn có những loại thật đặc biệt, chúng tôi xin sưu tập để cống hiến quí vị độc giả.
Cua ăn trộm dừa
Không dám nói đến những bạn sinh sống nơi đồng quê, còn chúng ta dù đứng dưới một gốc dừa, nhìn lên thấy những quả thật to, xin xít treo lủng lẳng trên cao, trông thật mát lành ngon ngọt và dù khát khô cổ họng, đồng thời cây dừa đó bạn có quyền hái thả cửa, bạn cũng đành khoanh tay, chịu thua, đứng lặng mà ngó, mà thèm thuồng. Ấy vậy mà có một giống cua coi việc hái dừa và bửa ra uống nước ăn cùi, như một trò chơi, dễ như thò tay vào túi.
Đó là một giống cua sống trên cạn ở những hòn đảo thuộc miền Nam Thái Bình Dương. Thổ dân tại đây thường gọi chúng là “Cua ăn trộm” (Robber crab), có đảo gọi chúng là “Cua dừa” (Coconut crab) vì chúng chỉ sống bằng nước và cùi dừa. Giống cua này chỉ lớn bằng khoảng một bàn chân, nhưng có sức khỏe ghê gớm và đôi càng không to lắm nhưng mạnh kinh khủng. Một cây dừa thân thẳng và cao vút mà đối với cua không ăn nhằm gì. Ban đêm chúng leo xuống đất kiếm ăn, cho đến khi mặt trời sắp ló dạng, nó mới thong thả bám vào thân cây từ từ leo lên, thẳng một mạch cho đến tàng lá. Lúc bấy giờ nó mới chui vào một góc cạnh nào đó và ngủ vùi. Cho đến buổi chiều khi nghe ngóng không có một động tĩnh gì, nó mới thò đầu ra, một càng bám chặt vào cành dừa, một càng dơ ra cặp vào một cuống quả dừa, vừa nhấn mạnh vừa xoắn nhẹ một cái, tức khắc quả dừa lìa cành rơi xuống đất đến cái bộp. Vẫn từ từ, cua rút lui, chui trở lại bẹ dừa ngủ tiếp. Cho đến trời tối hẳn, cua mới tụt xuống đất, kiếm lại quả dừa vừa bẻ lúc ban chiều. Đến đây ta mới thấy sức mạnh của cua dừa đáng nể. Hoặc có sẵn vết nứt nơi vỏ dừa, cua đưa hai càng vào vết nứt, bẻ mạnh một cái, vỏ dừa nứt làm hai, nhẹ nhàng như ta tách một quả bưởi. Nếu quả dừa còn nguyên, cua lấy một ngón chân nhỏ, nhưng cứng như sắt, xử dụng như một mũi dùi, cứ đâm thẳng vào quả dừa, rồi từ từ bẻ nó ra. Loay hoay chỉ một chút, dù dừa cứng đến đâu, cua cũng bửa ra được và ăn uống một cách ngon lành.
Tại những hòn đảo này, cũng như tại những hòn đảo thuộc miền Tây, còn một giống cua đặc biệt nữa. Đây cũng là loại cua sống trên cạn, nhưng đến mùa sinh nở, chúng trở lại vùng biển để đẻ trứng. Thường giống này ở xa bờ biển từ 2 cho đến 3 dặm. Chúng sinh sống bình thường, nhưng vào khoảng mùa Xuân, là mùa chúng cùng đồng loại di cư trở lại biển. Hàng năm, dân chúng địa phương từng vô cùng ngạc nhiên, vì tự nhiên như có hẹn trước, bọn nhà cua không biết từ ở đâu đâu, cũng đều tập trung về một điểm. Từng đám, từng đám, dưới sự chỉ huy của một con cua đực, với đôi càng to tướng, chúng tập hợp lại từ một điểm xuất phát, tùy từng năm và không nhất định ở một địa điểm nào. Thế rồi đến giờ, chúng rùng rùng kéo nhau đi, thẳng tiến về hướng biển. Đám đông cua đó rất lớn, có khi chiều ngang rộng tới trên 100 bộ và chiều dài kéo tới trên một dặm. Chúng nhốn nháo nhưng theo hàng, tạo thành một con rắn khổng lồ, trườn đi trong hình thù đó và cứ thẳng tiến, bất chấp mọi trở ngại. Chúng bò qua đường phố, nhà thờ, ruộng vườn, cả đồi núi, kinh rạch, mà vẫn giữ hàng, không một chướng ngại vật nào làm tan rã được bọn chúng. Sau thời kỳ sinh nở, chúng trở lại nơi cũ, nhưng mạnh gia đình nào, gia đình đó đi, chứ không theo tập đoàn nữa.
Một con cua mới sinh – ảnh: JK/Flikr.
Fiddler crab
Tây phương đặt tên cho loại cua này là Fiddler, vì cái càng của nó dài và hơi cong, trông giống như cái cán lông kéo đàn violon (fiddler). Các nhà khoa học cũng để ý nhiều đến loại cua này vì nó dễ đánh mất chân, càng, và cũng mọc lên lại rất dễ dàng. Ngay đôi mắt của nó được cấu tạo rất đặc biệt, là đặt trên đầu một sợi như râu, vừa lúc la lúc lắc được và cũng xoay tròn được để nhìn tứ phía. Lại đặc biệt hơn nữa, là đôi mắt này, nếu ta dùng kéo cắt đi, thì một thời gian sau, nó lại tự mọc lên đôi mắt mới, y như trước.
Loại cua này đôi càng không bao giờ bằng nhau, lúc nào cũng một chiếc lớn, một chiếc bé. Có con thân hình nhỏ, nhưng cái càng thật to, như một anh lùn múa thanh long đao của Quan Công. Chúng sinh ra hình như chỉ để đánh nhau và cái càng là thanh kiếm. Chúng thử kiếm luôn luôn và coi cái càng của chính nó như một vật ngoại thân, muốn bỏ lúc nào thì bỏ. Người ta thường thấy trong một cuộc đánh nhau, có con bị kẹp, bị lúng túng là nó bỏ luôn chiếc càng, có khi thêm vài cái chân nữa để dễ chạy trốn. Tự chỗ càng đứt đó tự nhiên có cục máu chảy ra như để hàn và bít lỗ hổng lại. Trong ít tháng sau, càng mới lại mọc lên trám vào cái đã mất. Sau mỗi lần lột vỏ, chiếc càng càng to dần. Tuy nhiên đối với những con cua lớn, chiếc càng thay thế đó không bao giờ còn mang kích thước như cũ nữa.
*****************
source
Vien Dong Daily
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét