Nhà máy xi măng Hà Tiên II ngày đêm phun khói bụi – ảnh: David Nguyễn/Viễn Đông
Vi Vi/Viễn Đông
Đến trung tâm huyện Kiên Lương, người ta sẽ có cảm giác không khí khác đi, bầu trời như có sương mù, bụi đóng trên những mái nhà dân thành từng lớp dày, bụi xông vào bữa ăn, nước uống, và vào tận phòng ngủ. Nhất là vào những tháng cuối năm, trời lại càng có nhiều sương mù chìm trong khói và bụi. Có những ngày bụi mù mịt nhìn không được rõ dù cách có mấy thước.
Nhà máy với dây chuyền công nghệ lạc hậu được xây dựng cách nay hơn 50 năm – ảnh: David Nguyễn/Viễn Đông
Vào mùa khô, nắng nóng, gió biển trộn lẫn với bụi xi măng của những nhà máy đang hoạt động ầm ĩ khiến không khí ngột ngạt đến khó thở. Vậy mà hàng chục năm qua người dân thị trấn Kiên Lương phải sống chung với khói bụi. Nguy cơ “làng bệnh phổi” đang đe dọa thị trấn Kiên Lương.
Sống chung với khói bụi xi măng
Hai bữa cơm trưa và chiều của người dân xứ Hà Tiên, dù đóng hết cửa trước, cửa sau, nhưng cơm canh vẫn bị “bụi xi măng”, chưa kể tối ngủ cũng bị hít thở cái bụi độc hại nầy. Từ trong nhà cho đến ra đường người dân phải hít khói bụi, bị mờ cả mắt. Những ống khói to đùng ngày đêm thả vào bầu không khí những cuộn khói xám xịt từ Nhà máy xi măng Hà Tiên II “cổ đại”. Người dân sống trong khu vực huyện Kiên Lương không những khổ vì khói bụi mà còn khổ sở vì phải nghe những trận mìn nổ từ hơn 2, 3 chục năm qua.
Khu vực khai thác đá, nổ mìn cuồn cuộn bụi – ảnh: David Nguyễn/Viễn Đông
Nhiều người đến khu vực Kiên Lương, Hà Tiên, thường thắc mắc tại sao nhà nào cũng phải có một tấm bạt lớn phủ trước nhà, vừa ngột ngạt vừa mất thẩm mỹ. Chị Hai ở thị trấn Ba Hòn cho biết: “Dù có lau chùi, che đậy cỡ nào thì cũng dầy một lớp bụi. Một ngày phải lau chùi 5, 7 lần thì mới có thể sinh hoạt được bên trong nhà. Còn nếu hôm nào đi vắng thì khi trở về cả nhà đều đầy bụi vì không được lau chùi”.
Nhiều nhà hàng, quán ăn hầu như nơi nào cũng lắp đặt ống dẫn nước để xịt cho bớt bụi.
Thuyền về tại cửa biển Ba Hòn trong khói bụi – ảnh: David Nguyễn/Viễn Đông
Một người chủ quán cơm tấm ở đây than thở: “Bán cơm tấm thì phải nướng thịt, khói bay lên hòa với khói bụi bay khắp quán, nên cũng ít ai dám vào ăn nếu như không phải là người dân ở đây. Mặc dù có người tưới nước liên tục quanh quán cho khách đến ăn yên tâm, quạt trong nhà thì mở hết công suất, vậy mà cũng không ngăn được bụi, có hôm bụi mù mịt chẳng ai dám vào ăn”. Các quán cà phê nằm trong “vùng phủ sóng” của bụi xi măng cũng chung số phận.
Nhà máy xi măng hiệu Cá Sấu rất ô nhiễm – ảnh: David Nguyễn/Viễn Đông
Ngoài ra, bụi cũng tràn vào đầy các trường học và bệnh viện. Có hai trường học nằm cách Nhà máy Xi măng Hà Tiên II chỉ độ 100 thước. Một thầy giáo dạy ở Trường tiểu học Kiên Lương nói: “Học sinh lớp 1 ở đây khi nhập học thì bài học đầu tiên mà chúng tôi truyền đạt cho các em là học cách chống bụi, sống chung với bụi. Người dân khổ sở là vậy nhưng chính quyền chưa có một biện pháp chế tài nào đối với những nhà máy xi măng gây ô nhiễm môi trường, vì lãnh đạo tỉnh biết rằng chính những nhà máy nầy đã từng làm giàu cho tỉnh Kiên Giang, nên cũng đành chịu ‘ngậm bồ hòn làm ngọt’”.
Công nhân nhà máy thì sao?
Công nhân làm việc hàng ngày trong các nhà máy xi măng, nhất là ở khâu bốc vác, xếp hàng, thì ngoài cái khẩu trang cũ sì, chẳng có gì gọi là bảo hộ lao động. Nhiều công nhân không quen mang khẩu trang nên cũng... “làm việc bình thường, riết cũng quen”! Nhưng đa phần công nhân làm ở công đoạn nầy và công đoạn đóng bao xi măng, người phủ đầy xi măng nên chuyện bị nhiễm bệnh viêm mũi, viêm họng và nhiều căn bệnh khác là điều không thể tránh khỏi.
Núi đá phía sau lưng núi Cô Tô nhiều nơi đã khai thác gần hết – ảnh: David Nguyễn/Viễn Đông
Cũng vì gia đình nghèo mà họ phải chấp nhận công việc khá nguy hiểm và sống chung với bụi khói mỗi ngày. Nhiều công nhân mắc bệnh chữa trị hết bạc triệu mà cũng không khỏi được.
Một cuộc kiểm tra về nồng độ nước ở đây cho thấy kết quả nồng độ chất rắn lơ lửng trong nước khá cao, gây acid hóa đất và nước trong vùng nếu mưa chảy tràn, làm mất thảm thực vật tại các vùng khai thác xi măng, dẫn tới mất khả năng giữ nước bổ sung cho nguồn nước ngầm, gây ra xói lở. Các gia đình quanh khu vực cho biết nước mưa ở đây không thể dùng được. Mỗi đợt mưa lớn là cả thị trấn đầy những dòng nước đen chảy tràn ra các kinh, hồ khiến người dân chẳng ai dám tắm dưới kinh.
Việc chăn nuôi trồng trọt gần khu vực các nhà máy kể như không thực hiện được.
Ngoài ra khu vực nầy còn có hàng chục lò sản xuất vôi thủ công, thu hút hàng ngàn lao động nghèo vào nghề “hít bụi” độc hại.
Núi đá dựng tuyệt đẹp giờ đây bị khai phá xơ xác – ảnh: David Nguyễn/Viễn Đông
Những nhà máy xi măng ở đây quá cũ, các hệ thống lò vôi, trạm nghiền đá, nhà máy nhỏ chưa có hệ thống xử lý chất thải, góp phần gây ô nhiễm cho vùng dân cư xung quanh.
******************
source
Vien Dong Daily
- Các đốt hầm dìm Thủ Thiêm vượt sông Sài Gòn bắt đầu được bơm nước để kiểm tra khả năng chống thấm nước, cân chỉnh... sau những sự cố được cho là đã khắc phục. Đốt hầm đầu tiên sẽ được lai dắt và dìm xuống lòng sông Sài Gòn vào tháng 3/2010.
