Oct 04, 2009
Cali Today News - Dân chúng bờ biển miền đông Hoa Kỳ có một sở thích khá “ngông”, những khi trời nổi bão tố, họ kéo nhau thật đông ra các công viên cạnh bờ biển có núi đá lởm chởm để ngắm sóng.
Khi đó, các cơn sóng bạc đầu bổ vào bờ rất đẹp mắt, ngoạn mục, gây ra các cây nước trắng xóa và tiếng động kinh hồn. Nhiều người bạo gan tiến sát gần bờ đá để xem. Nhưng họ sẽ bỏ chạy hết, không sót một người, nếu biết cơn sóng dang lù lù kéo vào chính là sóng thần Tsunami!
Dân chúng Samoa đã hứng chịu một cơn sóng Tsunami chia ra làm 4 đợt, có ngọn cao trên 6 mét, lao vào bờ với vận tốc 530 dặm/giờ, nghĩa là bằng vận tốc một phi cơ Boeing 747. Họ không có bất cứ cơ may nào chống cự, vì không có bất cứ cái gì cản được sức tàn phá của một Tsunami.
Tsunami là tiếng Nhật, bởi dân Phù Tang là dân tộc trên thế giới có kinh nghiệm với sóng do dộng đất gây ra từ thời tạo thiên lập địa. Họ tin là Nhật Bản nằm tựa trên lưng một con cá catfish khổng lồ, mỗi lần nó nhúc nhích là gây động đất và sóng thần!
Tsunami luôn gây ra do một trận động đất lớn dưới thềm lục địa đại dương. Khi diễn ra ngay dưới đáy biển, sức mạnh của nó liền tỏa lên lớp nước và nếu biển càng sâu thì sóng sẽ càng lớn.
Biển sâu còn có nghĩa là vận tốc di chuyển của Tsunami càng nhanh. American Samoa nẳm quá gần với tâm chấn, chỉ cách có 125 dặm và biển lại rất sâu, nên chỉ sau 25 phút hay thậm chí có 13 phút khi động đất diễn ra, các cơn sóng kinh hồn đã đánh vào đây.
Stuart Weinstein, phó giám đốc trung tâm Pacific Tsunami Warming Center, nhận xét: “Đây là cơn động đất mà chúng ta chờ đợi là kinh hồn vì xảy ra quá gần tâm chấn và đúng là nó lớn lao thật”.
Trước 7 giờ sáng, báo động đã vang rền khắp nơi, và ngay vào buổi chiều cùng ngày số người chết đã lên hơn 100 người. Đến thứ năm con số này đã vọt lên 189 và chắc chắn nó sẽ không dừng lại ở đây.
Eric Geist, chuyên gia về sóng Tsunami của U.S.Geological Survey, nhận xét: “Đây là một trong các hoàn cảnh rất thương tâm, và chúng ta hoàn toàn bất lực vì không có kịp thời gian”.
Sóng Tsunami có thể dâng cao tới 100 feet và có thể “dần” liên tục trong 1 giờ. Nó có thể rút thật nhanh rồi vài giờ sau thì nó cuồn cuộn quay trở lại.
Các quan sát viên cho là sóng thần lần này tàn phá khu quần đảo Samoa còn mạnh hơn cả sóng đã giết chết 230,000 người năm 2004, nhưng chỉ vì khu vực nó tàn phá không đông dân nên con số người chết không cao.
Cho dù vùng này động đất mạnh thường diễn ra, nhưng một trận động đất trên 8.0 độ là khá hiếm, nó mạnh gấp 1,000 lần một cơn động đất 6 độ. Trận động đất vừa qua mạnh vào hàng thứ 4 trong lịch sử của vùng này.
Ngoài ra nó nằm không sâu trong lòng đất, chỉ sâu 11.2 dặm dưới đáy biển, như thế toàn bộ sức mạnh của nó hầu như không mất đi. Vùng biển này lại rất sâu, đến 4 dặm nên sóng bị đẩy lên và tạo ra, hết sức cao. Nó sẽ giảm độ cao đến 11 feet ngay lập tức nếu chiều sâu đáy biển chỉ là 1 dặm.
Nước càng sâu thì vận tốc sóng cũng càng cao, vì khi đáy biển nông cạn thì vậc tốc sóng sẽ giảm nhiều. Thí dụ vùng duyên hài Hoa Kỳ đa phần là nông nên sóng cao khi đến gần sẽ giảm tốc độ và giảm chiều cao.
Samoa không có đặc điểm đó, khi nó tràn vào bờ, vận tốc của sóng Tsunami vẫn còn trên 30 dặm/giờ. Eric Geist thở dài: “Bạn thấy nó, tức là bạn tàn đời, vì không ai chạy đua nổi với Tsunami!”
Hồng Quang
Page 1 of 1
**************
source
Calitoday
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét